Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, 6698 sayılı kanun ile detaylı şekilde açıklanmaktadır. İlgili kanun, kişisel verilerin korunması hukuku alanında hazırlanmıştır. Ülkemizin Avrupa Birliği’ne uyum uygulamaları dahilinde yürürlüğe girmiştir. Esasen kişisel verilerin korunması hukukunun yalnızca tek kaynağı olmamaktadır. Ülkemizde global ve ulusal anlamdaki kişisel verilerin korunması kanunu mevzuat türevleri ile beraber uygulama alanı buluyor.
6698 Sayılı Kanun’un İsmi Ne?
6698 Sayılı Kanun sıklıkla araştırılıyor. Bu, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu olarak bilinmektedir. Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu tarafından hazırlanan AB içinde faaliyet sürdüren GDPR düzenlemesi ile son derece benzer.
6698 Sayılı Kanun Nedir?
Bu kanun, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu olarak geçiyor. Bireyse veri olarak açıklanan verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uymaları gereken kuralları açıklıyor. İlk olarak özel hayatın gizliliği olmak üzere temel hak ve özgürlükler dahilinde düzenleme yapıyor.
6698 Sayılı Kanun Ne Zaman Yürürlüğe Girdi?
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 2014 senesinin 26 Aralık tarihinde tasarı olarak TBMM başkanlığına sunuldu. Ardından 24 Mart 2016 tarihinde ise kanunlaştı. 6698 sayılı kanun, 7 Nisan 2016 tarihinde resmî gazetede yayımlandı ve yürürlüğe girmiş oldu.
2016 senesinde yürürlüğe girmiş olsa da, son dönemlerde teknoloji kategorisinde global manada gerçekleşen değişimler nedeni ile daha aktif bir biçimde uygulama alanı buldu. Bireysel verilerin işlenmesi ve bu kategoride düzenlenen cezai yaptırımlar sebebi ile KVKK ne zaman yürürlüğe girdi suali sıklıkla sorulur.
KVKK Nedir?
KVKK sözcüğünün açılımı ile ilgili kafa karışıklıkları olduğu görülüyor. Ayrıca Kişisel Verileri Koruma Kurumu, 6698 numaralı kanunun yirmi birinci maddesi dahilinde düzenleniyor. Amacı, ilgili kanunun uygulanmasını sağlamak. Kelimenin açılımı ise hem kanun hem de kurul için kullanılan bir kısaltma oluyor.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Neden Var?
Kişisel verilerin korunması gereksinimi esasen milattan önceye kadar dayanıyor. Halk arasında Hipokrat yemini şeklinde tanınan, hekimin mesleği dolayısı ile edinmiş olduğu verileri üçüncü şahıslar ile paylaşmama yükümlülüğü bireysel verilerin korunmasının ilk örnekleri olarak nitelendiriliyor. Ancak günümüzdeki bireysel verilerin korunması hakkında kanun düzenlenmesi daha çok hızlı bir şekilde değişen ve gelişen teknoloji karşısında insanların hak ihlalini önlemek üzere hayata geçirildi.
Kişisel Veriler Neleri İçeriyor?
Kanunun işlenmesine ait ayrıntılı düzenlemelere yer verdiği bireysel veri; kimliği belirli veyahut belirlenebilir her çeşit veri olarak tanımlanıyor. Bu bağlamda Kanunun beşinci maddesinde düzenlendiği üzere isim, soyad, vergi no, kimlik numarası, adres, fotoğraf, video ve çeşitli veriler bireysel nitelikli veriler oluyor. Ayrıca bunların işlenmesi ancak kişinin açık rızası ile mümkün oluyor. Ek olarak; özel nitelikli veriler ise şöyle açıklanıyor:
- Biyometrik ve genetik verileri,
- Cinsel hayatı,
- Kişilerin sağlığı,
- Dernek, vakıf ya da sendika üyeliği,
- Kılık ve kıyafeti,
- Mezhebi veya diğer inançları,
- Dini,
- Felsefi inancı,
- Siyasi düşüncesi,
- Etnik kökeni,
- Bireylerin ırkı,
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Hangi Kurum?
KVKK hangi kurum tarafından uygulamaya geçirildi sorusunun yanıtı da merak konusu oluyor. Bu kanun içeriğinin uygulanması maksadı ile hem kurul hem de kurum, 6698 numaralı kanunla öngörülen görevleri yerine getirmek amacı ile oluşturuldu.
Avrupa Konseyinin 108 numaralı akdi ve Avrupa Birliğinin 95/46/EC numaralı direktifi, bireysel verilerin işlenmesine dair kuralların uygulanmasını takip etmek ve yönlendirmek amacı ile bağımsız biçimde görev yapacak bir otorite öngörüyor. Ayrıca Avrupa Birliği üyesi bütün ülkelerde, veri koruma kurulları görevlerinde bağımsız otoriteler şeklinde yapılandırılıyor. Bu nedenle Kişisel Verileri Koruma Kurumu hayata geçirildi. Kişisel Verileri Koruma Kurumuna ek olarak karar organı şeklinde Kişisel Verileri Koruma Kurulu oluşturuldu.
KVKK Amacı Ne?
KVKK amacı genel hatları ile bireysel verilerin konumu gereği depo edecek, işleyecek ya da yok edecek olan gerçek veyahut tüzel kişilerin temel hak ve özgürlükler dahilinde hukuka uygun bir biçimde bireysel veriler ile işlem yapmasını düzenliyor. Kişisel verilerin korunması kanunu amacı söz konusu olduğunda akıllara daha çok ciddi cezai ve idari yaptırımlar geliyor. Bu nedenle tüm dünya genelinde tartışmalara konu oluyor.
KVKK Uluslararası Kaynakları Neler?
Kişisel verilerin korunması kanunu global kaynakları şunları içeriyor:
- Genel Veri Koruma Tüzüğü’dür (GDPR)
- 1995/46 sayılı Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Serbest Dolaşım Bakımından Bireylerin Korunması Hakkında Avrupa Parlamentosu
- Birleşmiş Milletler Kişisel Veri Dosyalarının Bilgisayar Aracılığıyla İşlenmesinde Genel Tavsiye İlkeleri
- 108 sayılı Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesi
- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü Rehber İlkeleri (OECD)
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS)
KVKK Ulusal Kaynakları Neler?
Kişisel verilerin korunması kanunu ulusal kaynakları şunları içeriyor:
- Kişisel Verileri Koruma Kurulu Kararları
- 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun
- 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu
- 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)
- 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK)
- 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu
- 1982 Anayasası
KVKK Kimleri Kapsıyor?
Kişisel verilerin korunması kanunu dahilinde üç tane muhatap yer almaktadır. Bunlar ise şu şekilde açıklanmaktadır:
- Veri sorumlusunun ilettiği bilgiler doğrultusunda ve veri sorumlusu ismine verileri işleyen bireyler
- Veri kayıt sisteminin kurulmasını ve yönetilmesini mümkün kılan, bireysel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini ve erişilmesini engellemek ile bireysel verilerin muhafazasını mümkün kılmaya çalışan veri sorumlusu
- Verileri işlenen gerçek kişiler
Kimler KVKK’ya Tabi Oluyor?
Kanunun ikinci maddesinde; bireysel verileri işlenen gerçek kişiler ile ilgili verileri tam anlamı ile ya da kısmen otomatik olan veya bir veri kayıt sisteminin parçası olmak koşulu ile otomatik olmayan yollarla işleyen gerçek ve tüzel kişiler hakkında uygulanacağı düzenlenmektedir. Kanuna tabi olanlar için kamu ya da özel kurum/kuruluş ayrımı yapılmıyor.
Kimler KVKK’dan Muaf?
Kanun dahilinde önce veri sorumluları siciline kayıt olma koşulu vardır. Kayıt olmama halinde ise son derece yüksek miktarlarda cezalar veriliyor. KVKK muaf olanlar ise şöyle açıklanmaktadır:
- Arabulucular
- 4458 sayılı Kanun uyarınca faaliyet göstermekte olan gümrük müşavirleri ve yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri
- Senelik çalışanı 50’den az ve senelik mali bilançosu 25 Milyon TL’den az olanlar
Kişisel Veri İhlalinde Cezalar
Kişisel Verilerin Korunması Kanunun on yedi numaralı maddesinde bu durum açıkça belirtiliyor. Buna göre bireysel veri ihlallerinde, bireysel verilere ilişkin suçlar açısında TCK’nun uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Ve aynı zamanda kanunun on sekiz numaralı maddesinde ise bireysel veri ihlali durumunda uygulanacak idari para cezaları açıklanmıştır.
Bu nedenle, kişisel verilerin korunması kanunu cezası başlığına dair şunu ifade edebiliriz. Verilerin işlenmesi ile alakalı hukuka aykırılıklarda yerine getirilen yaptırımlar hapis cezaları ve idari para cezaları olmak üzere iki çeşittir.
Cezalar özellikle AB üye ülkeler tarafından son derece dikkate alınmaktadır. Facebook ve trend olan pek çok kurumun veri ihlali nedeni ile aldığı yüksek miktarlı KVKK cezası bütün dünyada gündem oldu. Aynı şekilde ülkemizde de bu cezalar alanında devrim niteliğinde adımlar atılıyor. Kurum ve kuruluşların veri işleme sistemleri sıkı bir biçimde izlenmektedir. Sonuç olarak kişisel veri ihlalinde yaptırımlar yerine getiriliyor.
Bu alanda hizmete ihtiyaç duyuyorsanız; Kavi Danışmanlık firmamız ile iletişim kurabilirsiniz.
